Materiał omawia szczegółowo Zbrodnię Katyńską, określając ją jako zbrodnię wojenną i przeciwko ludzkości, dokonanej na mocy tajnej decyzji najwyższych władz Związku Radzieckiego. Kluczowym momentem była tajna uchwała Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 roku, stanowiąca rozkaz wymordowania polskich jeńców, oparta na wniosku Ławrientija Berii, ówczesnego szefa NKWD. Tekst wymienia jako główne motywy eliminację polskiej elity, aby uniemożliwić odrodzenie polskiej państwowości, brak lojalności jeńców wobec władzy sowieckiej oraz potrzebę przyspieszenia sowietyzacji okupowanych terenów. Opisano również kontekst historyczny zbrodni, związany z Paktem Ribbentrop-Mołotow i sowiecką inwazją w 1939 roku, wskazując na miejsca egzekucji i pochówku co najmniej 21 768 ofiar. Dokument wspomina, że oficjalne przyznanie się ZSRR do zbrodni nastąpiło w 1990 roku, a kluczowe dokumenty zostały ujawnione w 1992 roku.Określenie Zbrodni i Sprawcy Zbrodnia Katyńska: Określana jako jedna z największych zbrodni XX wieku. Zbrodnia Wojenna/Przeciwko Ludzkości/Ludobójstwo: Zbrodnia miała znamiona ludobójstwa i według uzasadnienia śledztwa IPN z 2004 roku, motywem była likwidacja obywateli polskich z powodu ich przynależności narodowościowej, by zapobiec odrodzeniu państwowości polskiej. NKWD: Sowiecka służba odpowiedzialna za dokonanie masowego mordu wiosną 1940 roku. Władze Związku Radzieckiego: Zbrodnia została dokonana na mocy tajnej decyzji najwyższych władz ZSRR.Kluczowe Daty i Decyzje 5 marca 1940 roku: Kluczowa data, kiedy to Biuro Polityczne KC WKP(b) wydało tajną decyzję nr P13/144, zwaną decyzją katyńską, stanowiącą rozkaz wymordowania polskich jeńców. 2 marca 1940 roku: Data wydania tajnej notatki nr 794/B (794/), stanowiącej podstawę do decyzji, której autorem był Ławrientij Beria. 3 kwietnia 1940 roku: Data rozpoczęcia egzekucji. 17 września 1939 roku: Kontekst inwazji ZSRR na Polskę. 1943 rok: Ekshumacje potwierdziły, że ofiary zostały zamordowane strzałem w tył głowy.Osoby Odpowiedzialne i Zatwierdzające Ławrientij Beria: Szef NKWD, który złożył wniosek (notatka nr 794/B) proponujący rozstrzelanie Polaków. Józef Stalin: Przywódca ZSRR, który przystał na propozycję Berii i podpisał notatkę. Biuro Polityczne KC WKP(b): Organ, który wydał tajną uchwałę P13/144. Zatwierdzający Podpisy: Notatka Berii posiadała zatwierdzające podpisy Stalina, Woroszyłowa, Mołotowa i Mikojana, a także dopiski Kalinin za i Kaganowicz za. Trójka NKWD: Skład rozpatrujący sprawy i decyzje bez wzywania skazanych: Wsiewołod Mierkułow, Bogdan Kobułow i Leonid Basztakow.Motywy i Uzasadnienie Eliminacja Elity Narodowej: Główny motyw według badaczy pozbawienie narodu polskiego warstwy przywódczej (m.in. oficerowie, nauczyciele, prawnicy, inżynierowie). Uniemożliwienie Odrodzenia Państwowości: Cel zbrodni polegający na uniemożliwieniu odrodzenia polskiej państwowości. Wrogowie Władzy Sowieckiej: Uzasadnienie formalne Berii, który określił ofiary jako zdeklarowanych i nie rokujących nadziei poprawy wrogów władzy sowieckiej i zatwardziałych, niepoprawnych wrogów. Brak Lojalności/Współpracy: Jeńcy byli absolutnie lojalni wobec Polski i nie chcieli współpracować z władzami sowieckimi. Sanacja Klasowa / Czerwony Terror: Zbrodnia była rozpatrywana jako kontynuacja terroru w ZSRR oraz prewencyjna sanacja klasowa mająca ułatwić budowę socjalizmu w przyszłej Polsce.Ofiary i Miejsca Zbrodni Liczba Ofiar: Łącznie zamordowano co najmniej 21 768 osób, w tym 14,7 tys. jeńców i 11 tys. więźniów, według propozycji NKWD. Obozy Jeńców: Kozielsk, Starobielsk, Ostaszków. Miejsca Egzekucji i Pochówku: Ofiary z Kozielska zginęły w Lesie Katyńskim. Ofiary ze Starobielska zginęły w Charkowie, a pochowano je w Piatichatkach. Ofiary z Ostaszkowa zginęły w Kalininie (Twerze), a pochowano je w Miednoje.Ujawnienie i Kontekst Pakt Ribbentrop-Mołotow: Kontekst zbrodni, pakt podpisany 23 sierpnia 1939 roku, zawierający tajny protokół o podziale Polski. Oficjalne Przyznanie (1990): Michaił Gorbaczow oficjalnie przyznał 13 kwietnia 1990 roku, że zbrodni dokonało NKWD. Ujawnienie Dokumentów (1992): Prezydent Rosji Borys Jelcyn przekazał prezydentowi Polski Lechowi Wałęsie dokumenty dotyczące decyzji Kremla z 5 marca 1940 roku oraz notatkę Szelepina 14 października 1992 roku.